Hartklepziekte te vaak gemist: huisartsen luisteren veel te weinig naar het hart van de patiënten

Schrikbarend te horen dat Nederlandse huisartsen zelden met een stethoscoop naar het hart van patiënten luisteren. Onze artsen bungelen onderaan een Europese ranglijst wat dat betreft. Dat zegt europarlementariër Annie Schreijer . Cardioloog Dr. George Brandon van Isala trekt aan de bel.

​Annie Schreijer-Pierik nam van Richard Derks (Hartvolgers) en dr. George J. Brandon Bravo Bruinsma (cardiothoracaal chirurg bij Isala Hartcentrum), initiatiefnemers van de Eerste Europese Hartklep Awareness Dag in Nederland, een bijzonder White Paper in ontvangst. Hierin wordt gevraagd voor beleid en maatregelen om grotere awareness van deze minst bekende hartziekte, tijdige herkenning en behandeling mogelijk te maken. De groeiende generatie 75 plussers loopt grote kans op een hartklepziekte en kan bij tijdige diagnose een goede behandeling krijgen, die hen langer fit en zelfstandig houdt en de levensverwachting verlengt.

Brandon Bravo Bruinsma en Derks pleitten voor een zorgbeleid waarbij ouderen bewuster worden gemaakt van symptomen van een hartklepziekte, en de noodzaak om deze op tijd bij de huisarts kenbaar te maken. In Nederland is het bewustzijn van hartklepziekten zeer laag, terwijl de ziekte bij 162.500 ouderen voorkomt en zal verdubbelen in de komende 15-20 jaar. Daarnaast vragen zij of er binnen de ouderenzorg tijd en (financiële) ruimte kan worden vrijgemaakt om regelmatig ouderen te controleren met een stethoscoop, zodat de ziekte op tijd wordt herkend en patiënten toegang kunnen krijgen tot adequate behandeling. In vergelijking met landen als Frankrijk en België, gebruikt de Nederlandse huisarts heel weinig de stethoscoop om het hart van een patiënt te beluisteren. Door deze maatregelen kan de hartklep patiënt op tijd worden verwezen naar een hartcentrum, waar een breed scala aan behandelmogelijkheden wordt aangeboden.

Onbekendheid zorgt voor (te) late herkenning en behandeling. Ernstige hartklepziekten komen voor bij 1 op de 8 ouderen boven de 75 jaar. Door vergrijzing zal de prevalentie hartklepziekten de komende jaren verdubbelen. Echter, uit recent onderzoek blijkt dat minder dan 3% van de Nederlanders boven de 60 jaar weet wat de meest voorkomende hartklepziekte is: aortaklepstenose (een vernauwde, verkalkte aortaklep). Ook blijkt dat het gebruik van de stethoscoop door de huisartsen in Nederland zeer laag is. Bij slechts 19,6 % van de huisartsenbezoeken wordt het hart beluisterd, terwijl hiermee juist een geruis als uiting van een hartklepziekte kan worden herkend. Bovendien worden symptomen van een hartklepziekte (kortademigheid, pijn op de borst en duizeligheid) door patiënten vaak toegeschreven aan ouderdom. Dit leidt ertoe dat ouderen grote kans lopen op het missen van een tijdige diagnose, terwijl er goede behandelingsmogelijkheden beschikbaar zijn om ze langer fit en zelfstandig te houden en de levensverwachting te verlengen. (Power to Positive Aging).

De bewustwordingscampagne richt zich op artsen en ouderen. Dr. Brandon : ”Een hartklepaandoening komt vaak voor bij ouderen. Tijdige opsporing en de behandeling van hartklepafwijkingen kunnen van levensbelang zijn. Hiervoor is een samenwerking nodig, waarin de patiënt en de behandelaar een eigen verantwoordelijkheid heeft: klachten op tijd kenbaar maken en alert zijn op hartklepaandoeningen. Voor een goede behandeluitkomst is tijdige doorverwijzing naar een hartcentrum van belang.”